2.3. Bir Veritabanına Erişim

Veritabanını oluşturduktan sonra, ona şöyle erişebilirsiniz:

psql adlı etkileşimli PostgreSQL uçbirim uygulaması ile veritabanına giriş yapıp, istediğiniz işlemleri gerçekleştirir ve SQL komutlarınızı çalıştırabilirsiniz.
pgAdmin gibi çizgesel arayüzlü bir uygulama ya da ODBC veya JDBC destekli ofis yazılımlarını kullanarak veritabanı oluşturabilir ve üzerinde işlem yapabilirsiniz. Bu tür uygulamalar ve kullanımları bu eğitmenin kapsamı dışındadır.
Uygun yazılım geliştirme dilleri ile kendi uygulamalarınızı da yazabilirsiniz. Bu konu hakkında ayrıntılı bilgiyi PostgreSQL belgelerindeki Client Interfaces belgesinde bulabilirsiniz.

Bu belgedeki alıştırmaları denemek için muhtemelen psql'i kullanmak isteyeceksiniz. psql'i mydb adlı veritabanına erişmek için şu şekilde başlatabilirsiniz:

$ psql mydb

Eğer bir veritabanı ismi belirtmezseniz öntanımlı olarak kullanıcı adınız ile aynı ismi taşıyan veritabanına erişilmeye çalışılacaktır. Bunu önceki bölümde createdb kullanarak keşfetmiştik.

psql sizi aşağıdaki gibi bir çıktı ile karşılayacaktır:

psql (15.1)
Yardım için "help" yazınız.

mydb=>

Son satır şu şekilde de olabilir:

mydb=#

Bunun anlamı, çoğunlukla olduğu gibi eğer PostgreSQL'i kendiniz kurduysanız, veritabanının en yetkili kullanıcısı olduğunuz anlamına gelir. En yetkili kullanıcı olmak, hiçbir izin işlemine tabi tutulmayacağınız anlamına gelir. Fakat bu konu bu eğitmenin kapsamında değildir.

Eğer psql'i çalıştırmakta sorun yaşarsanız önceki bölüme dönün. psql ile createdb arasında çalıştırma sorunlarına tanı konulması bakımından fark yoktur. Eğer createdb çalışıyorsa, psql'in de çalışması gerekir.

Son satırda yer alan mydb=> komut satırı psql'in kendi çalışma alanı içine SQL sorguları yazmanızı beklediği anlamına gelir. Şu komutları deneyiniz:

mydb=>SELECT version();
                                    version
-------------------------------------------------------------------------------
PostgreSQL 15.1 on x86_64-pc-linux-gnu, compiled by gcc 10.2.1 20210110, 64-bit
(1 satır)

mydb=> SELECT current_date;
 current_date
--------------
 2022-11-26
(1 satır)

mydb=> SELECT 2 + 2;
 ?column?
----------
        4
(1 satır)

Bunun dışında psql kendine ait, standart SQL komutu olmayan, bir kaç dahili komuta daha sahiptir. Bu tür komutlar bir tersbölü karakteri (\) ile başlar. Örnek olarak, çeşitli PostgreSQL SQL komutları hakkında yardım almak için şunu yazabilirsiniz:

mydb=> \h

psql'den çıkmak için şunu kullanabilirsiniz:

mydb=> \q

Böylece psql'den çıkıp sistemin komut satırına geri döneceksiniz. (Daha fazla dahili komut için psql satırında \? komutunu kullanabilirsiniz.) psql'in tam olarak ne yapabildiği hakkında ayrıntılı bilgiyi PostgreSQL belgelerindeki psql kılavuz sayfasına bulabilirsiniz. Bu eğitmende bu özelliklerin hepsine değinmeyeceğiz ama kendiniz hepsini deneyebilirsiniz.